Dopamine reguleert plezier en angst geheugen via het gelukshormoon?

Gelukshormoon dopamine regelt ook het angstgeheugen

Angst en geluk lijken zo tegenstrijdig als dag en nacht. Onderzoekers hebben onlangs echter in een onderzoek gevonden dat het hormoon dopamine, dat voorheen alleen bekend was om geluk te veroorzaken, er ook voor zorgt dat bedreigende gebeurtenissen in de hersenen meer uitgesproken zijn.

Het onderzoeksteam omvatte wetenschappers van de Otto von Guericke Universiteit Magdeburg en neurobiologen van het Onderzoeksinstituut voor Moleculaire Pathologie (IMP) in Wenen. Tot nu toe is het gelukshormoon dopamine voornamelijk gebruikt als een bemiddelaar van beloning en motivatie in de hersenen. De wetenschappers ontdekten nu dat het ook een essentiële rol speelt bij het opslaan van bedreigende gebeurtenissen. De resultaten van het onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in het tijdschrift "Nature Neuroscience".

Dopamine - Is hetzelfde hormoon dat ons plezier en motivatie geeft ook verantwoordelijk voor de herinnering aan angst en terreur? (Afbeelding: studiostoks / fotolia.com)

Angst als een overlevingsstrategie

Als een belangrijke emotie hebben angst en angst gezorgd voor het voortbestaan ​​van de mensheid en die van veel dieren. Hoe bezorgdheid ontstaat, wordt nog steeds niet begrepen. Onderzoekers in de nieuwste studie zijn een stap dichter bij het ontcijferen van de puzzel gekomen. Voor mensen en dieren is het van vitaal belang om bedreigende gebeurtenissen te onthouden, zodat ze niet zo veel mogelijk worden herhaald. Het gebied dat hiervoor verantwoordelijk is, is angstherinnering.

Herinneringen aan angst en terreur

Angstgeheugen slaat geuren of geluiden op die we associëren met het opnieuw optreden van gevaarlijke situaties. Dit kunnen bijvoorbeeld geluiden zijn van een naderend gevecht of geuren van giftig voedsel. Op deze manier kunnen we adequaat reageren op de situatie om het gevaar te vermijden of voor te bereiden.

Geluk en angst hand in hand

Voor mensen is het onderscheid tussen gevaarlijke en ongevaarlijke omgevingssignalen een belangrijke overlevingsrol. Het team rond de neurobioloog Dr. med. Wulf Haubensak onderzocht de vraag welke lichamelijke processen bijdragen aan ons vermogen om deze angstherinnering op te bouwen en te herinneren. Ironisch genoeg lijkt het geluks- en motiverende hormoon dopamine een centrale rol te spelen in deze processen.

Ontdekt een nieuwe klasse dopamine-neuronen

De wetenschappers hebben hun kennis opgedaan in experimenten met muizen. Ze speelden een bepaalde toon als ambient stimulus voor hen. Daarna kregen ze een lichte elektrische schok in de voet. Met behulp van state-of-the-art high-tech methoden, wetenschappers waren in staat om muis-hersenen te volgen en een nieuwe klasse van dopamine-neuronen in de middenhersenen regio te identificeren. Dit werd geactiveerd telkens wanneer de muizen leerden om de relatie tussen toon en footshock op te slaan in het angstgeheugen.

Emotioneel leren

Activatie van de neuronen bracht dopamine ook vrij in de hersenen. En precies daar, waar het centrum voor emotioneel leren in de hersenen van zoogdieren, de zogenaamde amygdala. Volgens de onderzoekers leidde dit tot een bijzonder effectieve opslag van de nu als bedreigende toon in het langetermijngeheugen. De dopamine is veel meer dan alleen de boodschapper van geluk, is al erkend in eerdere studies. Deze functionaliteiten zijn echter nog steeds een nieuwe medische reden.

Dopamine nog belangrijker dan eerder werd gedacht

"Deze bevindingen werpen een nieuw licht op dopamine-neuronen, die tot nu toe alleen werden gezien als een middel voor beloning en motivatie," legt Dr. Florian Grössl, de eerste auteur van de publicatie, in een persbericht over de studieresultaten. De studie identificeerde een voorheen onbekend neuronaal netwerk bestaande uit dopamine-neuronen en zenuwcellen van de amygdala, wat essentieel is voor de evaluatie van emoties. Volgens Grössl filtert dopamine de vitale omgevingsstimuli uit en slaat deze op in het geheugen.

Van muizen tot mensen?

De onderzoekers melden dat de dopamine-neuronen bij mensen op dezelfde manier aan de amygdala zijn gekoppeld als bij muizen. Wetenschappers zijn er vast van overtuigd dat deze processen ook worden beheerst door dopamine bij de mens. Dit zou een baanbrekende bevinding kunnen zijn voor de behandeling van psychische stoornissen zoals posttraumatische stressstoornis of morbide angst. Toekomstige onderzoeken zullen nu aantonen of behandeling met dopamine-achtige geneesmiddelen geschikt is als therapie voor dergelijke ziekten. (Vb)