Enorme toename in gewicht na ontlastingtransplantatie
Een patiënt in de VS, die herhaaldelijk lijdt aan diarree, krijgt uiteindelijk een fecale transplantatie na talloze andere therapeutische pogingen. Lange tijd zijn dergelijke stoeltransplantaties gebruikt in gevallen van ernstige diarree. De therapie is ook succesvol voor de 32-jarige. Maar raadselachtige manier waarop het komt na een sterke gewichtstoename.
Feces-capsules tegen darmziekten
Het belang van darmbacteriën voor de gezondheid van de mens is al jaren goed gedocumenteerd. Vanuit het besef dat een grotere variëteit aan bacteriën een gezondheidsvoordeel kan zijn, werd een medische therapie ontwikkeld, de zogenaamde fecale transplantatie. Patiënten krijgen feces-capsules voor darmontsteking en andere darmziekten. Sommige artsen vertrouwen op deze methode in plaats van op antibiotica, omdat behandeling met de medicijnen vaak symptomen veroorzaakt zoals brandende buikpijn, diarree en koorts..
Klachten na antibioticatherapie
De patiënt, een 32-jarige Amerikaan, wendt zich daarom eerst tot haar arts met een bacteriële vaginale infectie. Dit geeft haar een antibioticum, waardoor de symptomen snel verdwijnen. De vrouw krijgt echter na enige tijd diarree en buikpijn. Wanneer de symptomen drie weken later aanhouden, vermoedt de arts dat een antibioticumtherapie de darm van de vrouw vatbaar kan hebben gemaakt voor een bepaalde bacterie, Clostridium difficile (C. difficile). De Bacillus-bacterie is meestal onschadelijk voor gezonde mensen, maar kan vooral gevaarlijk zijn voor verzwakte en oudere mensen. Alleen al in Europa zijn er jaarlijks meer dan 39.000 ongedetecteerde infecties met Clostridium difficile. Als een antibioticabehandeling bacteriën uit de normale darmflora verdringt, kan dit bij patiënten tot ernstige diarree leiden.
Patiënt ontvangt verschillende medicijnen voor maanden
De patiënt heeft slechts een lichte overgewicht met haar 68 kg en een body mass index van 26 en het lichamelijk onderzoek is onopvallend. Tien dagen lang neemt ze een antibioticum tegen de infectie, daarna is ze nog erger en keren de symptomen terug. De arts detecteert vervolgens C. difficile in haar ontlasting en vindt ook de maagbacterie Helicobacter pylori. Hij schrijft een 14-daagse therapie voor met andere antibiotica, maar een paar weken later nemen de symptomen weer toe en opnieuw kan C. difficile worden opgespoord. Dit wordt gevolgd door een antibioticatherapie van 12 weken, maar dit kan niet voorkomen dat de ziekteverwekkers terugkomen, evenals de verandering van het medicijn.
Stoel transplantatie met succes uitgevoerd
Ten slotte bieden de artsen in het Miriam-ziekenhuis in Providence, Rhode Island, haar een zogenaamde fecale transplantatie, zoals gerapporteerd in het Open Forum Infectieuze Ziekten. De geënte stoel van een gezond persoon bevat miljarden nuttige darmbacteriën die de ontvanger weer gezond moeten maken. De methode is al jaren met succes toegepast. Amsterdamse artsen vonden bijvoorbeeld in een studie waarin twee groepen patiënten met C. difficile werden vergeleken, dat vier van de 13 met antibiotica behandelde patiënten herstelden, terwijl fecale therapie 15 van de 16 patiënten genas. De transplantatie, waarvoor haar 16-jarige gezonde dochter zal worden gedoneerd, is met succes afgerond, de buikpijn en diarree van de Amerikaanse patiënt verminderen, en C. difficile is niet langer detecteerbaar.
Patiënt neemt na behandeling aanzienlijk toe
De vrouw keert echter 16 maanden later terug naar de dokter. Deze keer vanwege zwaar overgewicht (obesitas). Ondanks verschillende dieetpogingen, trainingsprogramma's en medisch onder controle staande, vloeibare proteïnevoeding, heeft ze 17 kilo gewonnen. Met een gewicht van 85 kilogram en een BMI van 33 is ze nu zwaarlijvig. De artsen kunnen een hormonale stoornis van de productie van cortisol of de schildklier uitsluiten. De patiënt lijdt nu aan een opgeblazen gevoel, misselijkheid en obstipatie. Er is gemeld dat de internisten rond Neha Alang, die de patiënt behandelden, denken dat het mogelijk is dat de ontlasting van de ontlasting het spijsverteringsstelsel en de darmflora van de vrouw zo heeft verward dat het onvermijdelijk toeneemt. De dochter was op het moment van de transplantatie met 63 kilo en een BMI van 26.4 slechts licht overgewicht, maar nam toe met de nasleep van 13 kilo, die ze toen duidelijk zwaarlijvig was.
In de toekomst alleen giften van ontlasting van normaal gewicht
Volgens de auteurs is bij dierproeven al waargenomen dat ontlastingstransplantaties kunnen bijdragen aan obesitas. De artsen bespreken in het tijdschrift of mogelijk de succesvolle therapie tegen Clostridia de eetlust van de vrouw enorm heeft gestimuleerd of dat de behandeling met Helicobacter pylori de schuld zou kunnen krijgen. Ze schrijven: "Het is bekend dat er een verband bestaat tussen Helicobacter pylori-therapie en gewichtstoename." Deze worden toegeschreven aan de toenemende niveaus van ghrelin, een eetluststimulerend hormoon. Maar ook genetische factoren en leeftijd komen als trigger in kwestie. De artsen streven ernaar dat de toekomst bij stoeltransplantaties uitsluitend materiaal van donoren met een normaal gewicht gebruikt. Voor hun enigmatische patiënt konden ze echter noch de trekker overnemen, noch haar helpen: de vrouw heeft 20 maanden later nog eens 3,5 kilogram toegenomen. (Ad)