Zwevende deeltjes reactiveren slaapvirussen in de longen

Zwevende vervuiling wekt inactieve virussen op
Verhoogde fijnstofvervuiling is geassocieerd met verschillende gezondheidsstoornissen. Wetenschappers van het Helmholtz Zentrum München hebben nu ontdekt dat de zwevende deeltjes blijkbaar ook "slapende virussen" in de longen activeren. De resultaten van hun studie publiceerden de onderzoekers in het tijdschrift "Particle and Fibre Toxicology".

De details van de onderzoeksteams rond Dr. med. Tobias Stöger en professor Volgens Heiko Adler van Helmholtz Zentrum München veroorzaakt fijn stof sluimerende virussen in de longen. De nanodeeltjes van verbrandingsmotoren zouden virussen activeren die in longweefselcellen rusten. Dit zou de gevoeligheid voor chronische ontstekingsprocessen en hermodellering in de longen kunnen vergroten.

Het fijne stof van interne verbrandingsmotoren kan slapende virussen in de longen opnieuw activeren. (Afbeelding: WS-Design / fotolia.com)

Fijnstof is een enorme belasting voor de gezondheid
De hoge fijnstofconcentraties - met name in steden en langs drukke wegen - hebben verstrekkende gevolgen voor de gezondheid. Het is dus bekend uit eerdere onderzoeken dat deeltjesmaterie astma, roker hoest en dergelijke begunstigt. Het risico op hart- en vaatziekten, beroertes en longziekten bij hoge deeltjesconcentratie neemt ook toe. In het afgelopen jaar hebben onderzoeken aangetoond dat nanodeeltjes ook een schadelijk effect hebben in de hersenen en dat het fijne stof het kankerrisico enorm vergroot. De hoge fijnstofvervuiling in veel Duitse binnensteden is daarom uiterst kritisch.

Slaapvirussen vormen een langetermijnrisico
Het nu waargenomen effect op "slapende virussen" is een ander kritisch aspect van de vervuiling van deeltjes. "Slaapvirussen" zijn virussen die zich verbergen in een inactieve toestand in de cellen van de gastheer, verklaren de wetenschappers van het Helmholtz Zentrum München. In technisch jargon wordt deze aandoening een latente infectie genoemd. Als verzwakking van het immuunsysteem optreedt of bepaalde omstandigheden veranderen, worden de virussen weer actief, beginnen ze zich te vermenigvuldigen en vernietigen ze de gastheercel, rapporteren de experts.

Inhalatie van zwevende deeltjes met een inflammatoir effect
Het onderzoeksteam rond Dr. Stöger van het Institute of Lung Biology and Professor Adler van de afdeling Lung Repair and Regeneration bij Helmholtz Zentrum München heeft nu onderzocht of fijn stof kan worden geassocieerd met de reactivering van een latente infectie. Omdat we "uit eerdere modelstudies al wisten dat het inademen van nanodeeltjes een ontstekingsremmend effect heeft en het immuunsysteem verandert", meldt onderzoeksleider Stöger.

Indicaties van reactivering van de virussen
In hun huidige onderzoek hebben de wetenschappers nu "de invloed van nanodeeltjes getest, zoals deze typisch ontstaan ​​bij de verbranding van fossiele brandstoffen, in een testmodel voor een specifieke herpesvirusinfectie". Ze zagen een duidelijke toename van virale eiwitten die alleen met actieve virusreplicatie werden geproduceerd. "Metabole en genexpressieanalyses onthulden ook patronen die vergelijkbaar zijn met die van een acute infectie", voegt Philippe Schmitt-Kopplin, hoofd van de afdeling Analytical BioGeoChemistry bij Helmholtz Zentrum München, die ook betrokken was bij de studie, toe..

Moleculair proces nog steeds onduidelijk
Blootstelling aan nanodeeltjes in de longen kan, volgens de onderzoekers, latente herpesvirussen reactiveren - tenminste in het experimentele model. Nu moeten verdere studies onderzoeken of de resultaten ook op mensen kunnen worden toegepast. Dit zou van verreikend belang zijn. Omdat: "veel mensen dragen zelf herpesvirussen en patiënten met idiopathische pulmonaire fibrose worden bijzonder getroffen", legt prof. Adler uit. Als de resultaten bij de mens bevestigd zijn, is de volgende stap het onderzoeken van het moleculaire verloop van de reactivering van latente herpesvirussen door deeltjesinhalatie.

Hoop op nieuwe therapeutische opties
Volgens de onderzoekers zouden experimenten met speciale celcultuurmodellen moeten helpen om het exacte mechanisme van virusreactivering door nanodeeltjes op te helderen. Dit zou, indien van toepassing, de mogelijkheid bieden om ook therapeutisch de weg te beïnvloeden. Bovendien zijn de wetenschappers van plan om in langetermijnstudies te onderzoeken "in welke mate een herhaalde blootstelling van deeltjes met een geschikte virusreactivering kan leiden tot chronische ontstekings- en hermodelleringsprocessen in de longen", legt Dr. med uit. Stoeger. (Fp)