Steeds meer plastic afval in de zee en in voedselvis - een gezondheidsrisico?

Plastic in de vis - risico's voor mensen?

Elk jaar landen er tonnen plastic afval in de oceanen en dus ook in voedselvissen. Zelfs in zoetwatervissen zijn microplastics gedetecteerd. Is dit ook een gezondheidsrisico voor consumenten? Volgens deskundigen kan deze vraag nog niet duidelijk worden beantwoord.

Plastic afval in alle oceanen

In de afgelopen jaren heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat plastic afval in alle mariene regio's te vinden is. Zelfs in arctische wateren is plastic afval al ontdekt. Natuurlijk landt het afval ook in de zeebewoners, waardoor steeds weer plastic resten in voedselvis worden gedetecteerd. Hoe groot de impact op vissen en de risico's voor de consumenten werkelijk zijn, volgens deskundigen maar tot nu toe onduidelijk.

Elk jaar landen miljoenen tonnen plastic afval in de zeeën. Over de consumptie van vis bereikt het plastic ook mensen. Welke impact dit heeft op consumenten, is volgens kenners nog onduidelijk. (Afbeelding: coffeekai / fotolia.com)

Effecten op het menselijk organisme

Onlangs heeft een onderzoek van Oostenrijkse onderzoekers het publiek wakker geschud: wetenschappers hebben voor de eerste keer microplastics bij mensen gevonden.

Als experts schreef in een bericht achter op "de invloed van micro-plastic deeltjes gevonden op het menselijk lichaam" - met name op het spijsverteringskanaal - maar "alleen worden onderzocht als onderdeel van een grotere schaal studie".

Het feit dat de effecten van plastic op vissen en de risico's voor de consument nog steeds onduidelijk zijn, wordt nu ook onthuld door het Johann Heinrich von Thünen Instituut, het Federaal Onderzoeksinstituut voor Plattelandsgebieden, Bosbouw en Visserij.

Plastic in magen van vissen

Volgens een verklaring van het instituut wordt jaarlijks naar schatting 4,8 miljoen ton plastic afval aan de zee toegevoegd.

Kunststoffen van verschillende oorsprong en afmetingen drijven de oceanen aan - plastic flessen, zakken, restjes visnetten, maar ook kleine deeltjes verweerd plastic, evenals cosmetica of detergenten.

Het duurt decennia eeuwen te verpletteren en desintegreren, maar zelfs dan zijn ze niet verdwenen, maar gedeeltelijk in de magen van vissen en andere zeedieren die ze nemen als verdachte voedsel gevonden.

Met zo weinig onderzochte impact als de experts schrijven.

Zelfs in zoetwatervis is er microplastic

Volgens de informatie zijn microplastics niet alleen te vinden in zeevis zoals kabeljauw, makreel en wijting, maar ook in zoetwatervis.

Deze bevinding en vele andere nieuwe bevindingen werden gepresenteerd tijdens een tweedaags seminarie waaraan de projectgroep "Plasma: Kunststofafval in zeevis" van het Thünen Instituut voor Visserijecologie had uitgenodigd.

Hoe de risico's van microplastics (deeltjes kleiner dan vijf millimeter) worden beoordeeld, staat nog in de kinderschoenen.

Tot nu toe is het niet bekend of de kleine deeltjes de vissen meetbaar beschadigen. Het samenbrengen van de resultaten van laboratoriumexperimenten en milieumetingen blijft een uitdaging voor wetenschappers.

Beoordeling is moeilijk, simpelweg omdat de meeste studies betrekking hebben op de effecten van microplastics op het spijsverteringskanaal van vissen.

Dit is de plaats waar de kunststoffen het meest worden aangetroffen in vissen - toch zijn dit meestal slechts een of twee deeltjes, afhankelijk van de soort en locatie, maar ook van de gebruikte detectiemethode.

"Onderzoek naar het effect van plastic deeltjes op de gezondheid van vissen is tot nu toe verwaarloosd", legt Dr. med uit. Thomas Lang van het Thünen Institute of Fishery Ecology.

Probleem voor de consument?

Daarom is het ook onduidelijk of de consumptie van dergelijke vissen een probleem vormt voor de consument.

Als je bedenkt dat het spijsverteringskanaal van vis, met uitzondering van een aantal kleine vissoorten zoals sprot en ansjovis zelden wordt gegeten en het aantal deeltjes in de vis is laag is, lijkt het risico op basis van de op dat moment bekende feiten, volgens de experts te laag zijn.

maar het is onduidelijk of nog bijzonder kleine micro kunststof (minder dan 0,02 millimeter) veranderingen in significante hoeveelheden in het vlees van vis en vis komt in het voedsel op ons bord.

Daarom kunnen deze kleine deeltjes, die aan het oog van de toeschouwer ontsnappen, het grootste probleem vormen. De onderzoekers bevelen daarom aan dat ze meer aandacht besteden aan kleinere microplastics.

Basis voor risicobeoordeling

Als onderdeel van het PlasM-project worden bijvoorbeeld experimenten met kleine vissen uitgevoerd, in wiens voeder opzettelijk gemengde plastic deeltjes van verschillende groottes en chemische samenstelling worden gemengd.

De Thünen-onderzoekers analyseren vervolgens of de stoffen in het weefsel worden opgeslagen en of ze schade kunnen aanrichten.

Tegelijkertijd worden er robuuste analytische methoden voor zeebewaking ontwikkeld om betrouwbare gegevens te verkrijgen over microplastic vervuiling van vissen en hun omgeving. Dit omvat informatie over het uitlogen van de relevante zeegebieden.

"Ons doel is om monitoringmethoden te ontwikkelen die snel zijn, maar toch nauwkeurige verklaringen mogelijk maken", zegt Dr. Ulrike Kammann, chemicus aan het Thünen-instituut.

Dergelijke uitkomsten vormen de basis voor de beoordeling van milieu- en consumentenrisico's en zijn uiteindelijk nodig voor goed geïnformeerde beleidsbeslissingen. (Ad)