Nieuw medicijn tegen slaapziekte Antelope Perfume stoot tseetseevliegen af

Houd tseetseevliegen weg van vee met "antilopenparfum"

De slaapziekte die wijdverspreid is in veel delen van Afrika kan ook leiden tot de dood als ze niet wordt behandeld. Niet alleen bij mensen, maar ook bij vee. De infectie wordt overgedragen door tseetseevliegen. Onderzoekers hebben nu een manier gevonden om de insecten weg te houden van koeien: het gebruik van een "antilopenparfum".

Slaapziekte kan leiden tot de dood

Volgens Artsen Zonder Grenzen is slaapziekte (Afrikaanse trypanosomiasis) een van de verwaarloosde ziekten waarin onderzoek onvoldoende is geïnvesteerd. Het wordt overgedragen via de tseetseevlieg en eindigt dodelijk zonder behandeling. "In de laatste fase, de parasieten schade aan het centrale zenuwstelsel, waardoor slaapproblemen, omkering van de slaap-waak cyclus, gedragsveranderingen, mentale verwarring en leidt uiteindelijk tot de dood," schrijven de experts op hun website. De tropische ziekte is ook een enorme bedreiging voor dieren. Een internationaal team van wetenschappers heeft nu onderzocht hoe de ziekte kan worden voorkomen.

De informatie die door tseetseevliegen slaapziekte in Afrika betekent een dodelijk gevaar voor mens en dier. Nu onderzoekers hebben ontdekt dat je de vliegen weg te houden van vee met een "Antelope parfum". (Afbeelding: mycteria / fotolia.com)

Overgeleverd door wijdverspreide vliegen

Tseetseevliegen zijn wijdverspreid in Afrika. Ze voeden zich met bloed en kunnen de gevreesde slaapziekte overbrengen.

De eerste symptomen zijn ernstige hoofdpijn, slapeloosheid, gezwollen lymfeklieren, bloedarmoede en uitslag.

In de late stadia van de ziekte, progressief gewichtsverlies en een schemering, die de ziekte zijn naam geeft. Als de infectie onbehandeld blijft, eindigt deze dodelijk.

Veel mensen in tropisch Afrika worden direct bedreigd, maar ook de overdracht naar vee heeft enkele drastische gevolgen voor de landbouw: met verlies van melk, vlees en mankracht worden dieren verloren.

De schade in Afrika wordt geschat op ongeveer $ 4,6 miljard per jaar.

Tseetseevliegen houden niet van antilopengeur

Prof. Dr. Christian Borgemeister door het Centre for Development Research (ZEF) in Bonn heeft nu een team van onderzoekers van het International Center of Insect Physiology and Ecology (ICIPE), de Inter-Afrikaanse Bureau for Animal Resources (zowel in Kenia) en, Harpenden van Rothamsted Research (UK ) heeft een nieuwe aanpak gekozen in de strijd tegen slaapziekte.

De tseetseevliegen vermijden waterbokken, een Afrikaanse antilope, omdat ze de geur van de dieren afstotelijk vinden.

Volgens een rapport van de Universiteit van Bonn isoleerde het internationale team van wetenschappers eerst de antilichamen van de waterbok, identificeerde ze en synthetiseerde ze in het laboratorium.

Kleine hoeveelheden van de tseetseevliegafstotende substantie werden gevuld in plastic containers die met een kraag aan het vee werden gebonden.

Vanaf dat moment ademen de runderen de geur van de onbeminde waterbok - zoals de beroemde wolf in schaapskleren, werden de tseetseevliegen bedrogen door het "antilope-parfum".

Waterbuckth-geur vermindert ziektepercentages met meer dan 80 procent

De innovatieve methode van ziektepreventie werd getest in een grootschalige tweejaarlijkse veldproef in Kenia. Voor het experiment hebben 120 Maasai-herders meer dan 1.100 van hun vee verstrekt.

Zoals de onderzoekers rapporteren in het tijdschrift "PLOS Neglected Tropical Diseases", waren de incidentiecijfers van de dieren behandeld met het antilichaam met meer dan 80 procent verminderd in vergelijking met onbeschermd vee.

Over het algemeen waren de dieren met de beschermende kraag gezonder, zwaarder, gaven meer melk, konden meer land ploegen en genereerden aanzienlijk hogere verkoopopbrengsten op de regionale markten.

Bijzonder aantrekkelijke en veelbelovende aanpak

"Dit alles heeft bijgedragen tot een aanzienlijke verbetering van de voedselzekerheid en het gezinsinkomen van de betrokken pastorale families," zei Borgemeister.

In vergelijking met de diergeneesmiddelen die anders worden gebruikt, is de kraagmethode aanzienlijk goedkoper en dus goedkoper, aldus de onderzoekers.

Bovendien werd de nieuwe technologie door de Maasai-herders zeer gewaardeerd. Ongeveer 99 procent van de herders zou graag de kragen willen gebruiken.

"Deze methode, die in de praktijk met succes is getest, betekent een belangrijke stap voorwaarts voor de voedselzekerheid van veel herders en veehouders in Afrika," zei Borgemeister.

Omdat de halsbanden met het antilichaam gemakkelijk te gebruiken zijn en geen hoge kosten veroorzaken, is deze benadering bijzonder aantrekkelijk en veelbelovend. (Ad)