Delen:
Paraplegie genezen in de toekomst? Wetenschappers vinden sleutelproteïne voor herstel van het ruggenmerg
Een dwarslaesie wordt als ongeneeslijk beschouwd. Er worden echter voortdurend nieuwe therapeutische benaderingen ontwikkeld om de functie van gewonde zenuwen te herstellen. Duke University-onderzoekers in Durham, North Carolina hebben nu een sleutelproteïne gevonden in het herstel van het beschadigde ruggenmerg door experimenten met de zebravis. De resultaten van het onderzoek wekken hoop, omdat het eiwit bij mensen in een vergelijkbare vorm voorkomt. De resultaten van de studie werden gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift "Science".
Paraplegie als gevolg van een dwarslaesie
Het ruggenmerg bevindt zich in het benige wervelkanaal van de wervelkolom en vormt samen met de hersenen het centrale zenuwstelsel (CZS). Zijn taak ligt onder meer in de communicatie tussen de hersenen en de interne organen, evenals de huid en spieren. Het is ook verantwoordelijk voor het monitoren van motorische vaardigheden en lichaamsbewegingen. Wanneer de zenuwen in het ruggenmerg worden gewond raken door een ongeval, dreigen blijvende schade in de vorm van paraplegie. Dit is tot nu toe niet te genezen, maar de verlamming blijft meestal levenslang.
De meeste fysieke beperkingen op paraplegie blijven bestaan gedurende het hele leven. Een recent onderzoek in de zebravis werpt nieuwe hoop op herstel. (Afbeelding: cunaplus / fotolia.com) Zebravissen slagen in zelfgenezing
Dit is niet waar voor de zebravis, volgens een nieuwsuitgave van Duke University in Durham, North Carolina. Als het ruggenmerg van de - ook bekend als zebravis - gewonde dieren vertoont, vertonen ze ook verlammingsverschijnselen die lijken op die van mensen.
Maar in tegenstelling tot ons, begint dan een genezingsproces waarbij zogenaamde gliacellen eerst de opening overbruggen tussen de uiteinden van de gescheiden zenuwvezels, informeert de universiteit. Vervolgens worden zenuwcellen aangemaakt, waardoor de onderbreking geleidelijk wordt afgesloten.
Vissen worden na acht weken genezen
Na ongeveer acht weken heeft het nieuwe zenuwweefsel de opening opgevuld en zijn de verlammingsverschijnselen volledig verdwenen. Bij zoogdieren echter blokkeert het resulterende littekenweefsel een hernieuwde groei van zenuwcellen en dus een koppeling van de uiteinden.
Kenneth Poss van Duke University citeert in de mededeling: "Dit is een van de meest opmerkelijke prestaties van natuurlijke regeneratie." "Gezien het beperkte aantal succesvolle therapieën dat vandaag beschikbaar is voor het repareren van verloren weefsel, moeten we dieren als zebravis beschouwen als nieuwe aanwijzingen voor het stimuleren van regeneratie," vervolgt de wetenschapper.
Onderzoekers ontdekken speciale eiwitmoleculen
Maar hoe verklaart dit buitengewone vermogen van de zebravis zichzelf? Om deze vraag te beantwoorden, observeerde een onderzoeksteam onder leiding van Kenneth Poss de dieren tijdens het regeneratieproces en kwam met verbluffende resultaten. De experts waren in staat om zeven specifieke genen te identificeren die verantwoordelijk zijn voor de productie van bepaalde eiwitmoleculen in het geval van een dwarslaesie. Eén daarvan, CTGF (Connective Tissue Growth Factor), werd gevormd in de gliacellen, die in de eerste stap van genezing de brug vormen tussen de afgesneden zenuwuiteinden.
De mens heeft hetzelfde eiwit
"We hadden de hypothese dat CTGF belangrijk zou kunnen zijn omdat het alleen in specifieke cellen na een blessure werd geactiveerd", aldus co-auteur Mayssa Mokalled. Een soortgelijk eiwit, waarvan de structuur slechts tien procent verschilt van het zebravis-CTGF, komt ook voor bij mensen. De onderzoekers gebruikten de menselijke vorm van CTGF in de dieren met ruggenmergletsels en beseften dat in dit geval ook een intensivering van de regeneratie van het zenuwweefsel begon.
"De eerder verlamde vis zwom opnieuw in het aquarium. Het effect van het eiwit is indrukwekkend ", zegt Mokalled. "Ik denk niet dat CTGF het hele geheim is, maar we hebben er iets in dat ons helpt regeneratie te bereiken", zegt Poss. Nu zijn experimenten met muizen gepland om uit te zoeken hoe laat en in welk celtype CTGF wordt geproduceerd. (NR)