Artsen melden drugsverslaving als een aanzienlijk onderschat probleem

Veel Duitsers lijden aan drugsverslaving
Volgens de laatste cijfers van het Duitse Centrum voor Verslaving Issues (DHS) zijn naar schatting 1,2 tot 1,5 miljoen mensen in Duitsland afhankelijk van medicijnen. "Het aantal mensen dat drugs misbruikt - om af te vallen, om wakker te blijven of om hun capaciteit te vergroten - is waarschijnlijk net zo groot", vervolgt het DHS.

De drugsverslaving is volgens de DHS in Duitsland direct achter de tabak op de tweede plaats van alle afhankelijkheden - zelfs vóór de alcoholverslaving. Dit is te zien aan de nieuwe "DHS Yearbook-verslaving 2017". Bovendien is er een hoge mate van niet-transparantie op het gebied van drugsverslaving. Dit betreft met name de voorschriften van slaappillen en sedativa, benadrukt Professor Dr. med. Gerd Glaeske van de universiteit van Bremen in een verklaring voor de persconferentie over de publicatie van het huidige DHS-jaarboek.

Veel Duitsers lijden aan drugsverslaving. Slaapmiddelen en pijnstillers zijn hier bijzonder riskant. (Afbeelding: Andrzej Tokarski / fotolia.com)

Gevaarlijke trend met de Z-drugs
De wetenschappers van de DHS hebben vastgesteld dat bepaalde middelen uit de "Benzodiazepin-familie" (Valium en Co.) numeriek minder worden voorgeschreven dan in het verleden. Maar tegelijkertijd was er een significante toename in het voorschrijven van slaappillen uit de groep Z-geneesmiddelen met de werkzame bestanddelen zolpidem en zopiclon. 50% vond plaats, meldt professor Glaeske. Deze gelden zouden intussen in toenemende mate worden voorgeschreven op basis van een privé-recept, in het bijzonder voor de verzekerde wettelijke ziekteverzekering. Dus privé-recepten voor slaapmiddelen zijn tegenwoordig meer regel dan uitzondering. "Uiteindelijk verhullen ze een kritieke geneesmiddelenvoorziening, omdat ze op geen enkel moment systematisch worden geregistreerd en geëvalueerd", zegt Glaeske.

Obfuscation-tactiek van het voorschrijven van artsen?
De deskundige ziet vooral een strategie van voorschrijvers te voorkomen onopgemerkt in de statistieken van de ziektekostenverzekering en onaangename discussies over de lopende regulering abhängigkeitsinduzierender drugs of eventueel beroep bij de regulering van de slaap steun op particuliere voorschriften te blijven. Beïnvloed door deze regels in het bijzonder mensen waren "meer dan 65 jaar en twee derde van de vrouwen." In deze context jaar, Professor Glaeske toonde ook over verrassend "dat gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid Surveys stoppen om drugsgebruik onder 64-jaar-oude."

Vooral oudere mensen lopen risico
Vanaf de leeftijd van 65 begint het probleem van drugsverslaving echt, vervolgt Glaeske. De dagelijkse inname van geneesmiddelen leiden bij ouderen "om toenemende hoeveelheden werkzame stof in het lichaam en dus verbeterde effecten en bijwerkingen." Ze lijden, bijvoorbeeld, beperkingen op de mogelijkheid om zich te concentreren en wankelen, de laatste wordt vaak geassocieerd met vallen en langzaam helende botbreuken.

Ondoorzichtigheid in de pijnstillers
Het gebrek aan transparantie betreft volgens de exptern niet alleen de slaap- en slaapmiddelen, maar ook de pijnstillers. Hier in Duitsland worden ongeveer 150 miljoen verpakkingen met verschillende pijnstillers per jaar verkocht, waarvan echter 106 miljoen verpakkingen (ongeveer 70 procent) zonder recept rechtstreeks in de apotheek. Vaak zijn de kopers patiënten die al door hun arts pijnstillers zijn voorgeschreven. "Pijntherapie in Duitsland wordt dus gedomineerd door pijnstillers van zelfmedicatie", zegt professor Glaeske.

Advertentieverbod voor pijnstillers?
De toename van het voorschrijven van zeer effectieve pijnstillers is ook zorgwekkend omdat ze niet altijd worden gebruikt waar ze nodig zijn. "Osteoporose pijn of rugklachten niet behandeld worden met krachtige opioïde bevattende pleisters pijn, en dat kan leiden tot afhankelijkheid, naast ademhalingsdepressie en constipatie (verstopping)," zegt Professor Glaeske. Al met al is het noodzakelijk dat de pijnstillende markt ingrijpt, ook al is dit niet in het belang van de farmaceutische bedrijven. Een belangrijke stap in de richting van preventie zou een verbod op reclame voor receptplichtige geneesmiddelen met potentieel voor misbruik, volgens Glaeske zijn. Ongeveer 300 tot 400 miljoen euro zou jaarlijks in dit gebied worden geïnvesteerd, wat onmiskenbaar de verkoop bevordert. "Als merknamen worden gepropageerd en geportretteerd alledaagse situaties waarbij pijnstillers krijgen de mogelijkheid om te werken, belasting situaties en afspraken naar de film te vergemakkelijken Ondanks de aanhoudende hoofdpijn vergunning", aldus Glaeske. Problemen zouden eenvoudig worden opgeslokt in de reclamewereld.

1,5 miljard verkochte medicijnverpakkingen
Volgens Professor Glaeske in 2015 ongeveer 1,5 miljard drug pakketten werden verkocht, met slechts 50 procent van hen waren op recept en 50 procent kan worden gekocht zonder recept bij de apotheek. De totale omzet van de farmaceutische fabrikanten bedroeg ongeveer 30,4 miljard euro. Onder de veel voorgeschreven medicijnen ongeveer vier tot vijf procent tonen hun eigen misbruik en afhankelijkheid potentieel, met name de slaap- en kalmeringsmiddelen met agenten uit de familie van benzodiazepines en de zogenaamde Z-drugs zoals zolpidem en zopiclon, dus Glaeske verder.

Zelfs medicijnen zonder recept vormen een risico
Volgens Glaeske heeft tien tot twaalf procent van de medicijnen zonder recept kans op misbruik. Deze geneesmiddelen zijn voornamelijk laxeermiddelen, bepaalde analgetica, decongestivum neusdruppels en sprays en alcoholische griep en versterkende sappen om te tellen. Hier wordt te weinig in het openbaar over de ongewenste bijwerkingen gemeld, hoewel ze aanzienlijke risico's kunnen opleveren, zowel voor de verslaafden zelf als voor familieleden of collega's, benadrukt Glaeske. Er zijn bedreigingen van ontwenningsverschijnselen zoals gebrek aan concentratie of agressie. Het ongevallenrisico neemt toe en de agressie kan leiden tot geweld en relatieproblemen in het gezin, in de vriendenkring of op het werk.

Drugsafhankelijkheid en drugsmisbruik, zoals alcohol- en drugsverslaving, moeten openbaar worden besproken en er moeten preventieve maatregelen zijn die patiënten en consumenten ten goede komen, aldus professor Glaeske. Gebrek aan transparantie is niet op zijn plaats in dit gebied. Het komt alleen degenen ten goede die profiteren van misbruik en afhankelijkheid, "en zeker niet de patiënten en consumenten", besluit professor Glaeske. (Fp)