Delen:
Wetenschap Menselijke darmbacteriën kunnen multiple sclerose veroorzaken
Multiple sclerose (MS) is de meest voorkomende inflammatoire aandoening van het centrale zenuwstelsel. De exacte oorzaken van de ziekte zijn tot nu toe grotendeels onduidelijk. Een onderzoeksteam heeft nu bewijs gevonden dat menselijke darmbacteriën MS kan veroorzaken.
Oorzaken van multiple sclerose
Volgens deskundigen is multiple sclerose (MS) de meest voorkomende inflammatoire aandoening van het centrale zenuwstelsel. De precieze oorzaken van de ziekte zijn nog niet duidelijk. Er wordt aangenomen dat erfelijke factoren en omgevingsfactoren leiden tot een storing van het immuunsysteem. Duitse onderzoekers meldden ook dat specifieke stollingsfactoren mogelijke triggers van MS zouden kunnen zijn. En een internationaal team van wetenschappers heeft nu bewijs gevonden dat menselijke darmbacteriën multiple sclerose kunnen veroorzaken.
De exacte oorzaken van multiple sclerose zijn nog steeds onduidelijk. Onderzoekers hebben nu bewijs gevonden dat menselijke darmbacteriën MS kan veroorzaken. (Foto: Zerbor / fotolia.com) Ongeneeslijke ziekte
Ondanks intensief onderzoek wordt de ziekte nog steeds als ongeneeslijk beschouwd. Toch zijn onderzoekers voorzichtig optimistisch over de toekomst. Dankzij nieuwe medicijnen wordt MS steeds beter beheersbaar.
Bovendien kunnen bepaalde plantenpeptiden de MS-cursus stoppen, zoals wetenschappers hebben vastgesteld.
Volgens onderzoek kun je met de juiste voeding multiple sclerose vertragen.
En experts van verschillende onderzoeksinstellingen die in het tijdschrift "Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry" rapporteerden dat verhoogde koffieconsumptie MS-risico's tot 30 procent kan verminderen.
Ook bij het onderzoek naar de oorzaak van de ziekte zijn verdere successen behaald.
Zenuwprikkels worden niet langer correct doorgegeven
Bij auto-immuunziekten zoals multiple sclerose vallen verkeerd gerichte cellen van het immuunsysteem lichaamseigen cellen in de hersenen en het ruggenmerg aan.
De aanval veroorzaakt door autoaggressive T-cellen beschadigt de aangetaste zenuwcellen en leidt tot de afbraak van hun bekledingslaag. Cellen sterven en zenuwprikkels worden niet langer correct doorgegeven.
Iedereen heeft potentieel auto-agressieve T-cellen, maar de cellen bevinden zich meestal in een "slaaptoestand" voor het leven. Bij sommige mensen wordt echter het pathogene potentieel van deze cellen gewekt - het komt tot het begin van MS.
De reden voor deze activatie wetenschappers vermoeden in een combinatie van genetica en omgevingsfactoren.
"We weten nu meer dan 200 genen die mensen vatbaar maken voor MS", legt Hartmut Wekerle van het Max Planck Instituut voor Neurobiologie uit in een verklaring.
"Maar om uit te breken, heeft het een trigger nodig die eerder werd gezocht in de omgeving van infecties."
Trigger in de natuurlijke darmflora
Jaren geleden ontdekten de expert en collega's dat deze trigger waarschijnlijk te vinden is in de natuurlijke darmflora.
Nu konden ze aantonen dat micro-organismen in het darmkanaal van genetisch gemodificeerde auto-immuunmuizen T-cellen konden activeren, waarna de dieren een ontsteking in de hersenen ontwikkelden die leek op een ziekte bij de mens..
Nadat in dierproeven is aangetoond dat darmbacteriën multiple sclerose kunnen veroorzaken, heeft een groot aantal studies de samenstelling van de darmflora van gezonde mensen met MS onderzocht en vergeleken.
"De genetische diversiteit van deze mensen en hun darmflora maakte het echter zeer moeilijk om concrete conclusies te trekken uit de resultaten," zei Wekerle.
"Bovendien zegt de aanwezigheid van een bepaald micro-organisme bij MS-patiënten niets over de vraag of het daadwerkelijk een rol speelt bij de ontwikkeling van ziekten. Dit kan alleen worden verduidelijkt met behulp van dierproeven. "
De onderzoekers vermeden deze moeilijkheden in een groot samenwerkingsproject waarin ze klinisch onderzoek en fundamenteel onderzoek nauw met elkaar verbonden.
Er is slechts één tweeling aangetast
Het basisidee van het samenwerkingsproject was de vergelijking van de darmflora van identieke tweelingparen. In zeldzame gevallen hebben MS-patiënten identieke tweelingbroers en -zussen, met slechts één tweeling die in de meeste gevallen lijdt aan multiple sclerose, terwijl de andere gezond is.
Dit is een aanwijzing dat andere dan genetische factoren effectief zijn bij de ontwikkeling van MS.
Als onderdeel van het samenwerkingsproject werden meer dan 50 identieke tweelingen in heel Duitsland gerekruteerd, waarbij één tweeling leed aan multiple sclerose.
Aangezien elk paar tweelingen genetisch identiek is, zou dit MS-relevante verschillen in de darmflora moeten onthullen. Omdat de invloed van menselijke genen op de darmflora verwaarloosd kan worden in de paarsgewijze vergelijkingen.
Functionele rol bij activering van T-cellen
Bij het vergelijken van de darmflora van de tweeling vertoonden enkele interessante, zij het subtiele verschillen.
"Het werd echt heel spannend toen we de kiemvrije, genetisch gemodificeerde muizen beënten met het respectieve menselijke microbioom", zegt Guru Krishnamoorthy van het Max Planck Institute of Biochemistry..
Dieren die darmflora-monsters ontvingen van MS-geïnfecteerde tweelingen waren bijna 100% ziek met MS-achtige hersenontsteking.
De onderzoeken bevestigden voor de eerste keer dat bestanddelen van de darmflora van MS-patiënten een functionele rol spelen bij T-celactivering en dus een trigger kunnen zijn voor multiple sclerose bij de mens.
Beperk de kandidaat-micro-organismen
"Nu is het belangrijk om de micro-organismen in kwestie verder af te bakenen en te onderzoeken", zegt Wekerle.
De arts wijst er echter op dat de onderzoeken in de loop der jaren zeker van de grond komen en dat het nog steeds onduidelijk is of en welke diagnostische en therapeutische procedures daaruit kunnen voortvloeien..
Van de in de media besproken "fecale transplantatie" (ontlastingstransplantatie) van gezonde mensen op MS-patiënten als "snelle hulp", houdt hij niets: "omdat je nooit precies weet wat erin zit!"
Naast de experts van de Max Planck-Instituten voor Neurobiologie en Biochemie in Martinsried bij München, onderzoekers van de Ludwig-Maximilians-Universiteit München, het Max Planck Instituut voor Immunobiologie en Epigenetica in Freiburg en de Universiteiten van Californië (San Francisco) en Münster namen deel aan het wetenschappelijk werk. (Ad)