Oude herinneringen worden vergeten voor nieuwe herinneringen

Voor nieuwe herinneringen worden oude herinneringen gewoon vergeten

2015/03/17

Het menselijke geheugen kan rigoureus zijn in het sorteren van het verleden. Het brein onderdrukt concurrerende herinneringen: nieuwe moeten plaatsmaken voor nieuwe. Door te onthouden wordt ook tegelijkertijd vergeten.

Hersenen onderdrukken elkaars herinneringen
Zelfs als het in het begin absurd klinkt, hebben wetenschappers in een experiment aangetoond dat herinneren ons ook doet vergeten. Zoals het persbureau dpa meldt, toonde het aan dat wanneer mensen zich iets concreets herinnerden, zij soortgelijke vergaten, in de context verontrustende herinneringen. De Britse onderzoekers rapporteren in het tijdschrift „Nature Neuroscience“, dat de hersenen de concurrerende herinneringen actief onderdrukken. Het herinneringsproces helpt dus bepalen welke aspecten van ons verleden toegankelijk zijn - en welke niet.

Extinctie van geheugen
Zoals de wetenschappers rond Maria Wimber van de University of Birmingham schrijven, lijkt herinneren een tweesnijdend zwaard. Hoewel oudere studies hebben aangetoond dat herhaald geheugen de geheugeninhoud stabiliseert, zijn er ook aanwijzingen dat herinneren het vergeten ook triggert. Experts geloven dat er waarschijnlijk een remmend controlemechanisme is dat hiervoor verantwoordelijk is: dit onderdrukt herinneringen die „kont in“, als je iets specifieks wilt onthouden. Deze onderdrukking leidde toen geleidelijk tot het uitsterven van het geheugen. Tot nu toe heeft niemand echter in de hersenen kunnen laten zien hoe dit remmingsmechanisme werkt.

Koppel zoekwoorden aan afbeeldingen
Om dit te veranderen, scanden de onderzoekers de hersenen van hun patiënten met functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI). Hiermee kunnen actieve hersengebieden worden gevisualiseerd, zodat men de hersenen virtueel aan het werk kan zien. Ten eerste leerden de studiedeelnemers bepaalde zoekwoorden te associëren met twee verschillende afbeeldingen, zoals het woord „zand“ met een foto van Marylin Monroe en een afbeelding van een hoed. Vervolgens moeten de proefpersonen het sleutelwoord onthouden aan de eerste bijbehorende afbeelding die ze hadden geleerd. De onderzoekers veronderstelden dat het tweede beeld zou ingrijpen als een verstorende factor. De deelnemers gaven vervolgens elk aan of ze zich een gezicht of object herinnerden. Omdat de twee categorieën een ander signaal afleverden in de scanner, konden de wetenschappers bepalen of de proefpersonen de juiste afbeelding hadden genoemd.

Ruim driekwart onthoud de juiste foto
In 74 procent van de experimenten onthulden de proefpersonen de gegevens volgens het correcte (eerste) beeld. Er wordt ook gemeld dat ze vaak de tweede afbeelding onthouden in het geval van fouten in plaats van een besturingsfoto. In de loop van de experimenten gebeurde dit echter steeds minder vaak. Zoals de wetenschappers uitleggen, suggereert dit dat er een remmend mechanisme is dat geleidelijk de verontrustende herinneringen onderdrukt. De onderzoekers toonden in verdere experimenten ook aan dat de hersenactiviteit geassocieerd met het tweede beeld in de loop van de herhalingen afnam. De deelnemers aan het onderzoek vergaten de tweede foto dus des te vollediger, hoe sterker de afname was. Verder is er een verband tussen de activiteit in de prefrontale cortex van de hersenen en het wissen van geheugen, zoals de wetenschappers toonden. Hoe sterker de activiteit, hoe groter de afname van het vurige vuur en hoe meer vergeten. Reeds in eerdere werken werd deze regio geassocieerd met het wissen van herinneringen.

Vergeten kan nuttig zijn
„Mensen geloven meestal dat vergeten iets passiefs is. Ons onderzoek laat zien dat zij in plaats daarvan zelf betrokken zijn bij wat ze zich van hun leven herinneren“, verklaart studieleider Michael Anderson van de MRC Cognition and Brain Science Unit in Cambridge, VK. „Het idee dat het herinneren zelf vergeten veroorzaakt, is verrassend en kan ons meer vertellen over selectief geheugen en over zelfbedrog.“ Maria Wimber voegt toe: „Vergeten wordt vaak als negatief beschouwd, maar het kan natuurlijk ongelooflijk helpen als u een negatief geheugen probeert te vergeten.“ Deze omvatten traumatische ervaringen, zoals het ervaren van geweld of seksueel misbruik. „Er is dus een mogelijkheid om deze kennis toe te passen om mensen te helpen“, dus Wimber. (Ad)