Hersenstimulatie kan spraak na een beroerte verbeteren
Patiënten verliezen hun vermogen om door hersenschade te spreken
Als de hersenen, die verantwoordelijk zijn voor spraak, lezen en schrijven, beschadigd raken in een beroerte ("spraakoverheersende hemisfeer"), komen vaak spraakstoornissen (afasie) voor. Afhankelijk van hun omvang en lokalisatie, kunnen ze variëren in ernst: gedeeltelijk gehoor getroffen personen, b.v. maar begrijp de inhoud van de woorden niet. Andere afica's daarentegen begrijpen de inhoud van wat er is gezegd, maar kunnen het niet reproduceren. De meerderheid van de patiënten lijdt aan woordzoekende aandoeningen en moet daarom zowel taal als grammatica opnieuw leren, zoals een vreemde taal.
In de toekomst zou goede ondersteuning kunnen worden geboden door elektrische hersenstimulatie. Dit werd aangetoond door artsen van de Charité van Berlijn met behulp van een kleine modelstudie. De neurologen erkenden dat het spraakvermogen van patiënten met een beroerte verbeterd kon worden met behulp van externe elektrische prikkels op het hoofd. De wetenschappers presenteerden hun bevindingen op de 60e jaarlijkse wetenschappelijke bijeenkomst van de Duitse Vereniging voor Klinische Neurofysiologie (DGKN) in Düsseldorf.
Berlijnse onderzoekers onderzoeken 26 patiënten met een beroerte
De studie betrof 26 vrouwelijke en mannelijke patiënten met chronische afasie ("sprakeloosheid") die tweemaal daags werden behandeld met DC-stimulatie gedurende 20 minuten elk gedurende 8 dagen. De zwakke elektrische stroom leidde de artsen door twee extern bevestigde elektroden door het schedelbot naar de hersenen. Daarnaast voltooiden de proefpersonen een taaltraining van ongeveer drie uur om de naamgeving van objecten zoals "kaars" of "ballon" opnieuw te leren. Terwijl de ene groep "echte" elektrische stroom kreeg tijdens de oefeningen, kregen de andere patiënten schijnstimulatie.
Het bleek dat beide groepen in eerste instantie baat hadden bij taaltraining en hun spraakvermogen verbeterden. "Maar de groep met de juiste stimulering boekte meer vooruitgang", zei professor Agnes Flöel, een neuroloog bij de Charité van Berlijn, vertelde het persbureau "dpa". "In elke sessie heb je een iets grotere leerwinst dan de groep met nep-stimulatie." Na acht dagen was het verschil al "behoorlijk groot" volgens Agnes Flöel. Volgens deze therapie zouden de patiënten na de therapie vorderingen hebben gemaakt bij het benoemen van voorwerpen, maar ook bij alledaagse activiteiten zoals winkelen of een gesprek met de arts. De positieve effecten zouden ongeveer een half jaar aanhouden, legde de expert uit. "Onze bevindingen vormen het eerste bewijs van een gerandomiseerde, gecontroleerde studie dat transcraniële DC-stimulatie de functies en actiegerelateerde resultaten van chronische afasie kan verbeteren", schrijven de onderzoekers in hun artikel.
Spraakstoornissen vormen geen mentale retardatie
Eerdere studies hebben aangetoond dat zwakke elektrische impulsen een positief effect kunnen hebben op beroerte-therapie, b.v. bij patiënten met motorische tekorten als gevolg van het plotselinge begin van een hersenziekte. De studie van afasiepatiënten is echter moeilijker volgens de onderzoeksleider. Omdat in afasie de getroffenen hun taal hebben verloren, maar tenzij andere hersengebieden worden beïnvloed, zijn ze op geen enkele manier mentaal gehandicapt. De geest is niet aangetast, maar patiënten kunnen niet langer de verbinding tussen een object en de naam ervan vaststellen. "Dat wil zeggen, de kaars zien ze, maar kan niet de woorden te vinden," zei Flöel. De DGKN Congres president Alfons Schnitzler, een neurowetenschapper aan de University Hospital in Düsseldorf, beschreef de studie als een "mijlpaal" in de richting van een therapeutisch gebruik van niet-invasieve hersenstimulatie bij patiënten met een beroerte, de boodschap van "dpa". Nu, volgens Flöel een grotere studie waarbij 150 tot 200 patiënten moeten volgen op verschillende locaties. (NR)