Vertebrale glijbewegingen De wervelkolom verliest zijn vorm
Flexibele wervelkolomstabilisatie geeft ondersteuning
2014/05/14
Congenitale misvormingen, aan leeftijd gerelateerde slijtage, zwakke rompspieren, overmatig gebruik, verwondingen - verschillende oorzaken kunnen worden overwogen voor het zweefvliegen in de wervelkolom. Hoewel de beweging van twee op elkaar geplaatste wervels aanvankelijk geen symptomen vertoont, is dit later te wijten aan de bijbehorende instabiliteit van de wervelkolom voor de vernauwing van zenuwen en de zogenaamde spinale stenose. De getroffenen klagen vooral over pijn die in de billen en benen uitstraalt en toenemen onder stress: elke beweging wordt geassocieerd met ondraaglijke pijn en een pad van 100 meter zonder een pauze kan niet langer worden aangepakt. Wanneer conservatieve behandeling nodig is om een chirurgische ingreep of bewegingsbehoudsprocedures zoals flexibele wervelkolomstabilisatie te verlichten of te vereisen, Mathias Pippan, chirurg in wervelkolom en specialist in orthopedie aan het Spine Institute in Orthopedisch Centrum van Mainz (OZM).
Op hoge leeftijd worden glijdende wervels voornamelijk veroorzaakt door tekenen van slijtage van de wervelkolom. Dus, wervellichamen, tussenwervelschijven, gewrichten, ligamenten en spieren kunnen niet langer bestand zijn tegen constante belasting en leeftijd en wijken af. „Vooral als gevolg van losraken in de gewrichten en de ligamenten die belangrijk zijn voor de stabiliteit van de wervelkolom, bewegen wervels gemakkelijk“, legt Dr. uit Pippan. „Aangetaste schijven en een zwakke rugspieren verhogen het risico van wervelschuiven. Het lichaam probeert deze instabiliteit te compenseren door botmassa op wervellichamen en gewrichten op te bouwen, wat bovendien leidt tot angina pectoriskanaal en pijn die naar de benen straalt.“
De eerste stap in de therapie is meestal de behandeling van acute pijn. Zo brengt een combinatie van pijnstillers en gerichte oefentherapie in de vorm van fysiotherapie en rugklachten om de rug- en buikspieren te versterken vaak verlichting. „In het geval van bescherming is een verergering van de symptomen aanstaande, omdat spieren hun kracht verliezen door onvoldoende beweging en dit vermindert hun stabiliteit“, merkte Dr. op Pippan. „Anders ondersteunen spieren de wervelkolom als een endogeen korset en voorkomen dat de wervelkolom al in de nek glijdt. Speciale oefeningen voor het versterken van de mobiliteit en stabiliteit in de rug.“ Warmtebehandelingen, elektrotherapie en andere fysieke toepassingen, evenals acupunctuur en neurostimulatie, zijn soms complementair. Gecombineerd verstandig creëren deze maatregelen extra opluchting. Voor symptomen van zenuwwortelbetrokkenheid, kunnen artsen een behandeling aanbevelen met wortelgeïnjecteerde, pijnstillende en decongestiva. In speciale gevallen worden lokale anesthetica in de facetgewrichten geïnjecteerd.
Echter, conservatieve behandeling bereikt soms zijn grenzen. „Vooral als het gaat om sterke gevoelloosheid, nemen zenuwen schade op en glijdende sporen en botsporen vernauwen het wervelkanaal, artsen bevelen chirurgie aan“, weet Dr. Pippan uit de praktijk. Als onderdeel van de procedure breiden chirurgen het wervelkanaal uit en verwijderen interfererende weefselstructuren die tot vernauwing leiden. Soms wordt dit gevolgd door een stabilisatie-operatie. Hier is de voorkeursmethode een verstijvingsoperatie waarbij echter, wanneer meerdere wervelsegmenten aan elkaar worden verstijfd, de mobiliteit kan lijden. Sinds enkele jaren richten medische specialisten hun aandacht meer en meer op het behouden van chirurgische ingrepen. Een veelbelovende methode is flexibele wervelkolomstabilisatie, ook wel bekend als het TOPS-systeem. „Als dynamisch implantaat zorgt het ervoor dat de patiënt mobiel blijft en permanent pijnloos in alle richtingen na een operatie“, beschrijft Dr. Pippan de procedure. (Pm)