Buikpijn en misselijkheid als gevolg van diverticulum
Diverculitis kan ernstige ongemakken veroorzaken in de linker onderbuik
2015/01/22
Als er ernstige pijn in de rechter onderbuik is in combinatie met vermoeidheid, misselijkheid en koorts, is de verdenking meestal te wijten aan een appendicitis of ontsteking van de appendix. Het klinische beeld is echter minder duidelijk als de buikpijn zich aan de linkerkant bevindt. In dit geval zou een zogenaamde „diverticulitis“ aanwezig, wat een ontsteking is van uitwassen van de darmwand.
Overgewicht en een vezelrijk dieet verhogen het risico voor divertikels
Zoals zo genoemd „divertikel“ zijn in het algemeen medische eva- luaties in de wand van een hol orgaan, zoals ze voorkomen in de darm (darm divertikel), maar ook in andere organen zoals de blaas of in de slokdarm. Voor het ontstaan van de uitstulpingen veronderstellen deskundigen enerzijds een erfelijke aanleg, naast andere risicofactoren zoals obesitas en een vezelrijk dieet. In de darm komen de uitsteeksels voornamelijk in de dikke darm voor, veel van de divertikels zijn er al eerder opgehoopt, artsen spreken van diverticulosis. Dit komt met name vaak voor bij ouderen, maar in de meeste gevallen zonder ongemak, dus meestal is er geen behandeling nodig.
Ernstige pijn meestal alleen na ontsteking
In andere gevallen veroorzaken de divertikels maar ook ongemak zoals buikpijn, opgeblazen gevoel of problemen met de spijsvertering, zoals obstipatie, winderigheid of diarree, die vaak niet erg uitgesproken zijn. Aan de andere kant, als ontsteking optreedt (diverticulitis), kunnen significant ernstiger symptomen zoals ernstige pijn in de linker onderbuik, onplezierige constipatie en koorts optreden. „We nemen aan dat ongeveer tien procent van alle mensen met diverticula ongemak krijgt, bijv. Ontsteking of bloeding met meer of minder moeilijk verloop“, legt prof. Christoph-Thomas Germer van de Duitse Vereniging voor Algemene en Viscerale Heelkunde in Berlijn uit aan het persbureau „dpa“.
Colonoscopie alleen in zeldzame gevallen
Het risico van ontsteking ontstaat zodra ontlasting en bacteriën zich verzamelen in de divertikels. Als er een vermoeden van diverticulitis bestaat, moeten patiënten daarom zo snel mogelijk een arts raadplegen, die een grondig onderzoek van de buik onderneemt om een diagnose te stellen - ook om een mogelijk prikkelbare darm te kunnen uitsluiten: „Vervolgens nemen we meestal bloed, laten we de ontsteking bepalen en scannen we door middel van echografie“, zei Wolfgang Burmeister van de beroepsvereniging Gastroenterologen in Hamburg tegenover de „dpa“. Colonoscopie daarentegen wordt alleen in zeldzame gevallen uitgevoerd, maar in plaats daarvan worden beeldvormingstechnieken zoals computertomografie (CT) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) vaak gebruikt.
Geen vroegtijdige toediening van antibiotica
De behandeling van diverticulitis hangt af van de symptomen van de betrokken persoon en welke structuren in de buik worden aangetast. „Als een patiënt slechts een licht ongemak heeft en hij heeft regelmatige stoelgang en geen koorts, dan hoeft u niet meteen antibiotica te geven en kunt u de patiënt 's nachts thuis laten“, Burmeister gaat verder. Hier moet de patiënt echter dringend voor bescherming zorgen en dus niet aan het werk gaan, ook zoveel mogelijk drinken en aandacht schenken aan een zacht dieet om de darm niet te irriteren. In meer gecompliceerde gevallen, maar ook bij patiënten met een hoog risico, is het toedienen van antibiotica meestal noodzakelijk: „Mensen met hoge bloeddruk, nieraandoeningen, allergieën en een zwak immuunsysteem hebben een hoger risico op diverticula en complicaties“, Prof. Ludger Leifeld van de Duitse Vereniging voor Gastro-enterologie, Spijsvertering en Metabolische Aandoeningen (DGVS) in Berlijn vertelde dpa.
Voor complicaties is meestal onmiddellijke chirurgie noodzakelijk
In het geval van uitgesproken diverticulitis of complicaties, wordt meestal een chirurgische ingreep uitgevoerd waarbij het beschadigde darmkanaal wordt verwijderd - wat bijvoorbeeld zo snel mogelijk moet worden gedaan in het geval van darmperforatie. Als de ontsteking echter zonder complicaties is, zijn veel experts van mening dat antibiotica niet te vroeg moeten worden gebruikt, omdat recente onderzoeken aantonen dat dit in veel gevallen geen voordelen oplevert. Bovendien was het volgens Germer eerder gebruikelijk om de aangetaste darmsectie preventief te verwijderen na de tweede inflammatoire stuwkracht, om mogelijke darmperforatie te voorkomen. Tegenwoordig is echter bekend dat de eerste stuwkracht hier het grootste risico met zich meebrengt, „en een voorzorgsoperatie kan het optreden van complicaties niet gunstig beïnvloeden“, dus de expert.
Zelfhulp door het dieet te veranderen in een vezelrijk dieet
Bovendien veroorzaakt diverticulosis geen ongemak, zodat patiënten hun deel kunnen doen om ontstekingen te voorkomen. Hier bevelen deskundigen vooral het dieet aan op een vezelrijk dieet met veel groenten (zoals bladsalade, radijs, tomaten, spruiten, aubergines), volle granen en fruit (pruimen, ananas, passievrucht, enz.). Peulvruchten zoals linzen, kikkererwten of rode bonen zijn ook bijzonder geschikt, evenals veel vezels en vertragen ook de bloedsuikerspiegel na de inname van zetmeel, wat ook het risico op diabetes type II vermindert. (Ag)