Hartaanval en beroerte symptomen vaak onbekend

Veel Europeanen zijn niet op de hoogte van de symptomen van een beroerte of een hartaanval

2013/09/11

Bij een hartaanval of een beroerte bepaalt een snelle, correcte handeling vaak het leven en de dood van de patiënt. Maar veel mensen kunnen de waarschuwingssignalen van een hartaanval of beroerte niet eens herkennen, volgens de resultaten van een representatief onderzoek van het Max Planck Instituut voor Menselijke Ontwikkeling in samenwerking met de Gesellschaft für Konsumforschung (GfK).

In negen Europese landen hebben de onderzoekers vastgesteld welke kennis van de bevolking over de symptomen en de noodzakelijke maatregelen bij een hartaanval of beroerte aanwezig zijn. Het resultaat is ontnuchterend: „Veel Europeanen kennen verrassend weinig tekenen van een hartaanval en beroerte“, rapporteert het Max Planck Instituut voor Menselijke Ontwikkeling in een recent persbericht. Hoewel de Duitsers, naast de Oostenrijkers, het best hadden gepresteerd om de symptomen te herkennen, ontbrak de kennis van de noodzakelijke onmiddellijke maatregelen. „Slechts één op de drie Duitsers zou in geval van nood een ambulance bellen, waardoor ze onderaan het Europese gemiddelde komen“, Dit is de boodschap van het Max Planck Instituut. Hier is gezondheid een educatief probleem aan het worden.

Eén op de vijf kent geen enkel raak symptoom
Hartaanvallen en beroertes zijn volgens de onderzoekers „de meest voorkomende doodsoorzaak wereldwijd“ en in geval van nood is vooral snelle actie vereist. Iedereen die de waarschuwingen niet herkent, kan echter niet op de juiste manier reageren. Dit geldt bijvoorbeeld voor de acht procent van de bevolking, die in de huidige enquête geen enkel symptoom van een hartaanval kon noemen of bijna 20 procent die geen symptoom van een beroerte kende. In de typische klachten van een hartaanval echter, zou iets meer dan de helft van de Europeanen pijn op de borst herkennen als een duidelijke waarschuwing. Welke symptoomkennis in de populatie aanwezig is, de onderzoekers bepaald door „een totaal van 10.228 personen uit Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Nederland, Groot-Brittannië, Rusland en Polen“ om typische ziektesymptomen van een hartaanval of beroerte uit een lijst te selecteren.

Slechts een derde van de Duitsers zou een ambulance bellen
In het geval van symptomen van een hartaanval ontdekten de Duitsers gemiddeld 3,2 van de zes symptomen, „terwijl Italianen, Polen, Spanjaarden en Russen minder dan twee symptomen herkenden“, rapporteert het Max Planck Institute. Maar wat hebben deze kennis tot nut als velen zich niet realiseren wat ze moeten doen. Slechts 33 procent van de ondervraagde Duitsers zei bijvoorbeeld dat ze onmiddellijk een ambulance zouden bellen als ze een beroerte hadden. Een maatregel die volgens de onderzoekers normaal gezien onmiddellijk zou moeten zijn, als „Patiënten garandeerden het snelst de beste behandeling.“ In tegenstelling tot de Duitsers wist tweederde van de Polen en de Russen en de helft van de andere Europeanen wat te doen. Nieuwsgierig en even discutabel zijn de stappen die veel Duitsers en Oostenrijkers zouden nemen in plaats van de noodzakelijke maatregelen. Zoals aanbevolen door het Max Planck Institute „28 procent van de Duitsers en 30 procent van de Oostenrijkers drinkt thee of een glas water aan de getroffenen, of gaat naar bed en wacht gewoon af.“ Een aanbeveling die in het ergste geval dodelijke gevolgen kan hebben.

Meer gezondheidsgeletterdheid vereist
Studieleider Jutta Mata van het Max Planck Instituut voor Onderwijsonderzoek sprak van een verrassing „Discrepantie tussen symptoom en actiekennis“ - vooral in Duitsland. Bovendien was de directeur van het Max Planck Instituut voor Onderwijsonderzoek, Gerd Gigerenzer, verbaasd dat „Zelfs mensen met hypertensie of obesitas met een verhoogd risico op een hartaanval of een beroerte, slechts een beetje beter geïnformeerd“ zijn, als het gemiddelde van de bevolking. Opmerkelijk is ook, „dat degenen die regelmatig naar hun arts gaan, in geen enkel land beter weten wat ze moeten doen met symptomen van een beroerte - behalve in het VK“, Gigerenzer gaat verder. Er zijn veel discussies over meer geld en betere technologie in de gezondheidszorg, „maar wat we het meest nodig hebben, zijn meer burgers met gezondheidswijsheid en artsen die tijd hebben om hun patiënten te informeren“, dus de conclusie van de expert. (Fp)