Voedingsbedrijven promoten diabetes in arme landen
Voedingsbedrijven duwen ongezonde voeding naar nieuwe markten in arme landen
06/27/2012
De grote voedselbedrijven dringen met kracht door naar de markten van de ontwikkelingslanden en de opkomende landen. Het resultaat is een enorme toename van de consumptie van ongezond voedsel, zoals frisdrank of hoog zoute, vette en suikerhoudende producten, in landen met een laag of middeninkomen.
Volgens aanzienlijk beklim de verspreiding van obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten in de ontwikkelingslanden en opkomende economieën, het onderzoeksteam onder leiding van David Stückler van de afdeling Sociologie aan de Universiteit van Cambridge gemeld in het tijdschrift „PLoS Medicine“. Tot nu toe was vooral de stijgende inkomens van de bevolking als een belangrijke factor voor de consumptie van ongezonde voedingsmiddelen, maar de studie van het internationale onderzoeksteam onder leiding van David Stückler blijkt dat de verkoop strategieën van food bedrijven een veel grotere rol spelen.
Consumptie van ongezond voedsel geverifieerd op basis van verkoopgegevens
Op basis van de verkoopgegevens die beschikbaar waren van 1997 tot 2010 over ongezond voedsel, drank en tabak, identificeerden Britse, Indiase en Amerikaanse onderzoekers de verspreiding van potentieel schadelijke producten. „De gegevens omvatten zowel het volume per hoofd van verpakte levensmiddelen, waaronder snacks, snacks, ijs, oliën en vetten, verwerkte diepvriesproducten, gedroogde bewerkte voedsel, ingeblikt voedsel, frisdranken, warme dranken en bereide gerechten“, verklaarde de wetenschappers in de „PLoS Medicine“-Artikel. Bovendien zijn volgens de onderzoekers gegevens over de detailverkoop van alcohol en tabak in aanmerking genomen. Prognoses voor de toekomst kunnen ook voor de toekomst worden getoond op basis van de verkoopprognoses tot 2016.
Multinationals dringen aan op voedselmarkten in ontwikkelingslanden
Bij de analyse van de gegevens ontdekten de onderzoekers dat de verkoop van ongezond voedsel in landen met een laag of gemiddeld inkomen per hoofd van de bevolking veel meer stijgt dan in de geïndustrialiseerde landen. Volgens de onderzoekers zijn de groeipercentages voor de consumptie van ongezond voedsel vaak zelfs hoger dan in de geïndustrialiseerde landen. Maar niet de groeiende welvaart is de oorzaak van deze ontwikkeling, maar de strategie van de grote voedselbedrijven. „Multinationals hebben nu een penetratie van voedselmarkten in middeninkomenslanden“ Net als in landen met een hoog inkomen schrijven Stuckler en collega's. Met de massale verkoop van ongezond voedsel verhogen ook het risico op obesitas en chronische ziekten zoals diabetes of hart- en vaatziekten, rapporteren de onderzoekers. Er is ook een sterke correlatie tussen de consumptie van ongezond voedsel en de consumptie van tabak of alcohol, „wat een set van gemeenschappelijke tactieken“ de producenten van ongezonde producten sluiten, volgens het internationale onderzoeksteam. Onder de belangrijkste voedingsbedrijven zoals Nestlé, Unilever, Kraft, Pepsi of Danone, is de massale aanwezigheid op de grond de sleutel tot het vergroten van de verkoop. Het inkomen van de bevolking speelt hier slechts een ondergeschikte rol, legden Stuckler en collega's uit.
Toenemende consumptie van ongezond voedsel, niet het gevolg van economische groei
De ontwikkeling van het inkomen en de consumptie van ongezond voedsel zijn niet direct gerelateerd, de onderzoekers hebben het voorbeeld van Mexico en Venezuela gedemonstreerd. In Mexico, na het sluiten van een vrijhandelsovereenkomst met de VS in de jaren negentig, nam de consumptie van frisdrank die suiker bevat enorm toe en bedraagt nu 300 liter per capita per jaar. Hieraan verbonden was een aanzienlijke toename van de gewichtsproblemen onder de bevolking en vandaag, volgens de onderzoekers, is Mexico het ontwikkelingsland met het hoogste percentage kinderen met overgewicht. Venezuela heeft daarentegen geen overeenkomstige vrijhandelsovereenkomst gesloten en de consumptie van ongezonde frisdranken is sinds de jaren negentig stabiel gebleven, hoewel het land een vergelijkbare inkomensontwikkeling naar Mexico heeft. Met andere woorden, als de grenzen voor de grote voedselbedrijven worden geopend, dringen ze de markt binnen en neemt de consumptie van ongezond voedsel toe. Hoewel de consumptie van ongezonde producten tot nu toe altijd is overwogen in de context van inkomensontwikkeling, is het eigenlijk veel meer met de „buitenlandse directe investeringen en vrijhandelsovereenkomsten“, schrijf Stuckler en collega's. Economische groei leidt echter niet noodzakelijkerwijs tot een hogere consumptie van ongezond voedsel.
Bedrijven aangemoedigd om verantwoord te handelen
Voor de gezondheid van de bevolking in de ontwikkelingslanden en opkomende economieën, de strategie van grote voedingsbedrijven vormt een aanzienlijk risico, vooral omdat de informatie over de negatieve gevolgen van het eten van meer vet, zout of zoet producten zijn hier veel minder bekend is dan in de geïndustrialiseerde landen. De bedrijven worden opgeroepen om verantwoordelijk te handelen en moeten het zout-, suiker- en vetgehalte van hun producten aanzienlijk verminderen, afhankelijk van de vraag van de experts. Hoewel bedrijven bereid zijn dergelijke stappen te ondernemen, worden ze meestal niet geïmplementeerd in ontwikkelingslanden en opkomende landen, klaagde Stuckler en collega's. (Fp)
Lees ook:
Studie: Klaar met eten maakt kinderen dom
Gevaar voor kanker: te veel acrylamide in voedsel
Adverteren op tv maakt kinderen overgewicht
Cholesterolverlagende medicijnen in voedsel zijn twijfelachtig
Vetvervangers die schadelijk zijn voor de gezondheid?
Nestlé: voorkom ziektes met voedsel?
Foto: Rike