Gevangen gevangenen mogen hun medisch dossier zien

Karlsruhe (jur). Gevangenen kunnen inzicht vragen in hun volledig medisch dossier. Dit vereist dat de waardigheid en zelfbeschikking van de gevangenen, zoals het Federale Constitutionele Hof in Karlsruhe in op vrijdag 27 januari, 2017, gepubliceerd resolutie besloten (Az. 2 BvR 1541-1515). Uitzonderingen zijn alleen om ernstige redenen per geval toegestaan.
Het federale Constitutionele Hof, een gevangene van de Straubing Prison, had dus gelijk. In betrof een eerdere zaak een onderzoek van zijn bloedmonster voor HIV in 2007. Hiervan had hij niet bekend, laat staan zijn goedkeuring gegeven. Toen hij dit in 2013 hoorde, werd de AIDS-test pas onwettig verklaard na tussenkomst van het Federale Constitutionele Hof (beschikking van 20 mei 2014, nr. 2 BvR 2512/13).

De gedetineerde wilde nu weten wat er met andere onderzoeken en bloedonderzoeken was gebeurd. Hij vroeg daarom uitgebreid inzicht in zijn medisch dossier.
De gevangenisautoriteiten weigerden. Hij kon alleen een "bestandsinformatie" ontvangen. Hiervoor moest hij echter specificeren van welke bloedmonsters hij informatie wilde hebben. Het argument van de gevangene, zonder een overzicht van het dossier, dat hij geen concrete onderzoeken kon geven, werd niet aanvaard door de asielinstantie. Ook de districtsrechtbank Regenburg en de hogere regionale rechtbank (OLG) Neurenberg verwierpen de gevangenen.
Voor het Federale Constitutionele Hof was de gevangene opnieuw succesvol. Hij was "in zijn fundamentele recht op - zelfs informatieve - zelfbeschikking en persoonlijke waardigheid" gewond.
Het medisch dossier bevatte bijzonder gevoelige privégegevens, benadrukte de rechters van Karlsruhe ter rechtvaardiging. Het Federale Constitutionele Hof heeft daarom in 1998 besloten dat artsen en ziekenhuizen hun patiënten toegang tot het medisch dossier moet geven; het zelfbeschikkingsrecht van de patiënt moet dan nog alleen in te trekken indien het volgens de gewichtige belangen conflict (besluit van 16 september 1998, Az. 1 BvR 1130-1198).
Voor gedetineerden geldt dit nog meer. Omdat ze niet vrij hun arts konden kiezen of veranderen bij gebrek aan vertrouwen. Het gevangenissysteem werd gekenmerkt door een "bijzonder grote machtskloof"; de grondrechten van de gevangenen waren daarom bijzonder kwetsbaar. Zonder inzicht in het medische dossier, konden de gevangenen dat niet
zorg ervoor dat het bestandsbeheer voldoet aan de fundamentele rechtenvereisten.
Daarom had het Federale Constitutionele Hof al besloten om voor onbepaalde tijd detentie voor overtreders in psychiatrische behandeling die hier "een bijzonder sterke grondwettelijk beschermde belang" in het bestand (Besluit van 9 januari 2006, Az. 2 BvR 443/02).
Volgens het nieuwe besluit van 20 december 2016, nu schriftelijk gepubliceerd, hebben gedetineerden in principe ook recht op toegang tot hun medisch dossier in de gevangenis. Uitzonderingen zijn alleen toegestaan als "als een inspectie van een bestand in strijd is met belangrijke kwesties", zoals openbare veiligheidsbelangen. In dergelijke gevallen moeten de autoriteiten echter onderzoeken of het voldoende is om delen van het bestand zwart te maken of te sorteren.
Volgens deze bepalingen moet het Landgericht Regensburg nu beslissen in een specifiek geval over de vrijgave van het medisch dossier. mwo